Image

yorkulov

Hack Metasploitablle 2 : Port 23

Assalomu alaykum) Ushbu maqolachamiz Faqat va faqat ta'lim maqsadida tayyorlandi buni amaliyotda sinab ko'rmoqchi bo'lsangiz avval ruxsat so'rab keyin qo'llang yoki test tizimlarda (Metasploitablega o'xshash) qo'llab ko'rishingiz mumkin. 

Bugun qisqacha telnet xizmati haqida va keyin u yordamida qurbon tizimga hujumlar uyushtirib ko'ramiz. Avvalo qurbon tizimimizni ishga tushirib olamiz.

Telnet asosan serverlarni boshqarish va sozlashda, lekin xavfsizlik sababli ko'proq SSH (Secure Shell) kabi xavfsizroq protokollar afzal ko'riladi. Telnet masofadan turib kompyuterga kirish uchun oddiy va qulay usuldir, lekin zamonaviy xavfsizlik choralarini hisobga olib, ehtiyotkorlik bilan foydalanish kerak.

Biz portlar bo'yicha hujumni davom ettiramiz o'tgan safar 22 - portni ko'rib chiqqandik bugun 23 - portni ko'rib chiqamiz, default(odatda deya qolaylik) bu portda telnet xizmati ishlaydi. Birinchi bo'lib nmap yordamida skanerlab olamiz.

nmap 192.168.130.166 -A -p 23

Natijada biz telnet xizmati ishlayotganini va ulanish ochiqligini ko'rishimiz mumkin. Endi telnet yordamida ulanishga xarakat qilib ko'ramiz.

telnet 192.168.130.166

Juda qiziqarli natijaga duch keldik telnet bilan ulanish uchun username va parol berib  qo'yilgan ekan ularni sinab ko'rsak ular haqiqiy bo'lib chiqdi.

Endi huquqlarimizni tekshirib ko'ramiz

Mana bir necha tekshiruvlar bizda root huquqlari borligini isbotladi va biz root huquqlarini ham oldik.(Ish oson bitdi bugun😂😂) endi bu tizimda rm -rf /* (enasini uyini ko'rsatish) dan foydalanishimiz mumkin degani.

Bugungi maqolamizda masofaviy ulanish uchun xizmat qiladigan telnetni ko'rib chiqdik, odatda telnetdan foydalanishmaydi uni o'rniga sshdan foydalanishadi (o'tgan safar ssh bilan tizimni buzib kirgandik). Amaliyot jarayonida telnet ochiq bo'lgani bilan bizga username va parol berilmasligi mumkin unda brute force hujumidan foydalanishimiz yokida metasploit yordamida eski versiyalar bo'lsa exploit qilishimiz mumkin edi.

Shu tartibda har bir ochiq port orqali natijaga erishishga harakat qilamiz. Keyingi maqolalarni o'tkazib yubormaslik uchun ijtimoiy tarmoqlarda kuzatib boring.

Ha aytgancha agar maqola yoqqan bo'lsa saytdan ro'yxatdan o'tib quyish va like bosib izoh yozish esdan chiqmasin.

 

23
Sentabr
  • 1
  • 0
Image

yorkulov

Hack Metasploitable 2 : Port 22

Assalomu alaykum) Ushbu maqolachamiz Faqat va faqat ta'lim maqsadida tayyorlandi buni amaliyotda sinab ko'rmoqchi bo'lsangiz avval ruxsat so'rab keyin qo'llang yoki test tizimlarda (Metasploitablega o'xshash) qo'llab ko'rishingiz mumkin. 

Maqoladan ko'zlangan maqsad nmap NSE scriptlaridan foydalanish va metasploit yordamida brute force hujumini amalga oshirishni tushunish

Birinchi bo'lib kerakli muhitni yaratib olishimiz kerak Virtual holatda Metasploitable 2(atayin zaif qilib chiqarilgan tizim) tizimini o'rnatib yoqib olamiz. Hujumlarimizni amalga oshirish uchun bizga kali yoki parrot kabi operatsion tizim kerak bo'ladi. 

Barcha harakatlarni hujum uchun tayyorlagan tizimimizda amalga oshiramiz.

Malumot to'plash: 

Nmap yordamida qurbon tizimimizni 22 - portini skanerlaymiz.

namp 192.168.154.166 -sV -p 22

Natijada 22 - portda ssh xizmat ko'rsatayotganini va uning versiyasini aniqladik, endi nmap NSE scriptlaridan foydalanib natija olishga harakat qilamiz.

nmap --script="ssh*" 192.168.154.166 -p 22

Bu yerda bir qancha natijalar bor ssh-brute bo'limiga nazar tashlasak u yerda user:user malumoti berilgan bu username va parol yordamida ssh orqali ulanishga harakat qilamiz.

ssh -o HostKeyAlgorithms=+ssh-rsa user@192.168.154.166

Bizda ulanish muvaffaqiyatli amalga oshirildi ammo bir emas bir qancha usullardan foydalanib tekshirsak ham bizda yuqori huquqlar yo'qligini ko'rishimiz mumkin. Biz (Privilege escalation) Huquqlarimizni oshirishga harakat qilishimiz yoki yana boshqa usullarni sinab ko'rishimiz mumkin. Biz metasploitdan foydalangan holda exploit qilishga harakat qilamiz.

msfconsole
> search ssh_login

Endi exploitni to'girlab olamiz:

use 0

ssh_login exploitini tanlash

set rhosts 192.168.154.166

qurbon IP manzilini kiritish

set PASS_FILE /usr/share/wordlists/metasploit/ssh_login_pass.txt
set USER_FILE /usr/share/wordlists/metasploit/ssh_login_user.txt

Username va Parollar ro'yxatini kiritish(Agar sizda ushbu fayllar bo'lmasa meni Telegram kanalimdan yuklab olishingiz mumkin(Fayllar bo'limidan))

set STOP_ON_SUCCESS true

Natijaga erishganda to'xtashi uchun

run

Exploitni ishga tushirish

...

Oradan million yil o'tgandan keyin bizda ushbu natija paydo bo'ladi😂😂

Bizda yana bitta Username va Parol mavjud bu bilan ham ulanishga harakat qilib ko'ramiz.

Nihoyat bizda natija bor biz qurbon tizim bilan aloqa o'rnatdik va whoami buyrug'i yordamida ko'rgan natijamiz esa bizni root huquqlari bilan kirganimizni ko'rsatmoqda bu degani tizimda rm -rf /* (enasini uyini ko'rsatish) dan foydalanishimiz mumkin degani

Bugungi maqolada Brute force hujumlari yordamida tizimga kirishni ko'rib chiqdik, keng tarqalgan username va parollardan foydalanish oqibatida mana shunaqa zaifliklar yuzaga keladi shu sababli username va parol tanlayotganda iloji boricha qiyinroq variantlardan foydalaning.

Shu tartibda har bir ochiq port orqali natijaga erishishga harakat qilamiz. Keyingi maqolalarni o'tkazib yubormaslik uchun ijtimoiy tarmoqlarda kuzatib boring.

Ha aytgancha agar maqola yoqqan bo'lsa saytdan ro'yxatdan o'tib quyish va like bosib izoh yozish esdan chiqmasin.

20
Sentabr
  • 1
  • 0
Image

yorkulov

Hack Metasploitable 2 : Port 21

Assalomu alaykum) Ushbu maqolachamiz Faqat va faqat ta'lim maqsadida tayyorlandi buni amaliyotda sinab ko'rmoqchi bo'lsangiz avval ruxsat so'rab keyin qo'llang yoki test tizimlarda (Metasploitablega o'xshash) qo'llab ko'rishingiz mumkin. 

Maqoladan ko'zlangan maqsad hujum asosini tushunish va eski servicelar qanaqa oqibatlarga olib kelishi mumkinligini his qilish.

Birinchi bo'lib kerakli muhitni yaratib olishimiz kerak Virtual holatda Metasploitable 2(atayin zaif qilib chiqarilgan tizim) tizimini o'rnatib yoqib olamiz. Hujumlarimizni amalga oshirish uchun bizga kali yoki parrot kabi operatsion tizim kerak bo'ladi. 

Barcha harakatlarni hujum uchun tayyorlagan tizimimizda amalga oshiramiz.

Malumot to'plash: 

Nmap yordamida tarmoqni scan qilib qurbon tizimni IP addresini topishga harakat qilamiz:

namp 192.168.154.0/24

Natijamizga qarab aniqlab olishimiz mumkin bizda 3 ta qurilma chiqdi meni kompyuterim, telefonim va qurbon tizim IP manzili, Telefon va shaxsiy kompyuterim IP manzilllarini bilgan  holda 192.168.154.166 qurbon mashinamizniki ekanligini bilishimiz mumkin.

Keyin qurbon mashinamizni alohida skanerlab ko'ramiz

nmap -sV 192.168.154.166

Bizga har bir portda ishlayotgan xizmatlar nomi va versiyasini ham chiqarib beradi.

Biz boshidan 21 portdan boshlab davom etamiz. 21 portni alohida yana bir marta scan qilib olamiz:

nmap 192.168.154.166 -sV -p 21

Natijadan ko'rishimiz mumkin 21 - portda ftp(File Transfer Protocol, bu tarmoq orqali fayllarni uzatish uchun ishlatiladigan protokol) ni vsftpd 2.3.4 versiyasi xizmat ko'rsatayotganini aniqladik. Biz hujumlarimiz davomida eng ko'p metasploit vositasidan foydalanamiz shu sababli metasploitni ishga tushirib ishimizni u orqali davom ettiramiz.

Hujumni boshlash:

msfconsole

Metasploitning search imkoniyatidan foydalanib ftp xizmati versiyasini qidirib ko'ramiz:

> search vsftpd 2.3.4

Natijada bizda bitta exploit(bu zaiflikdan foydalanib tizim yoki dasturga zarar yetkazuvchi kod yoki usul) chiqdi, undan foydalanishni ko'rib chiqamiz

> use 0

use orqali exploitni ko'rsatamiz exploiut urlini yoki shunchaki index raqamini berishimiz mumkin.

> show options

bu orqali exploit bizdan nimalarni ta'lab qilishini ko'rishimiz mumkin.

Rasmda Required bo'limiga qarasak yes deb belgilanganlari majburiy qismlar hisoblanadi.

RHOSTS bu qurbon IP manzili bunga qurbon ip manzilini kiritamiz,

> set RHOSTS 192.168.154.166 

RPORT esa qurbon vtp xizmati ishlayotgan port default holatda 21 kelganligi uchun indamaymiz

Exploitni ishga tushirish uchun run buyrug'ini kiritamiz

> run

Nihoyat bizda natija bor biz qurbon tizim bilan aloqa o'rnatdik va whoami buyrug'i yordamida ko'rgan natijamiz esa bizni root sifatida kirganimizni ko'rsatmoqda bu degani tizimda rm -rf /* (enasini uyini ko'rsatish) dan foydalanishimiz mumkin degani

Bugungi maqolada bitta eskirgan xizmat orqali butun tizimni qo'ldan boy berish mumkinligini ko'rdik va hujumchi sifatida metasploit dasturidan qanday qilib kerakli exploitni qidirish va undan foydalanishni ko'rib chiqdik. 

Shu tartibda har bir ochiq port orqali natijaga erishishga harakat qilamiz. Keyingi maqolalarni o'tkazib yubormaslik uchun ijtimoiy tarmoqlarda kuzatib boring.

Ha aytgancha agar maqola yoqqan bo'lsa saytdan ro'yxatdan o'tib quyish va like bosib izoh yozish esdan chiqmasin.

 

20
Sentabr
  • 1
  • 1
Image

yorkulov

Python: Har bir sohada muvaffaqiyatning sirli tarkibiy qismi. II

note: Maqolaning birinchi qismini ham saytdan qidiruv maydoniga Pyhton deb yozib topishingiz mumkin

 Rasm tikka chopilgan!

 

6. System Administration

ℹ️  System Administration - tizimlar va tarmoqlarni boshqarish, tizimning ish faoliyatini kuzatib borish, xavfsizlikni ta'minlash va tarmoq bilan ishlashni o'z ichiga oladi.

📊  Stack Overflow Survey va GitHub Octoverse 2023 - yilgi statistikalariga ko'ra, system administratorlar orasida Python 45%dan ortiq qo'llaniladi va yana Githubda tizim skriptlarini ishlab chiqish bo’yicha o’z mavqeyini mustahkamlab oldi.

🐍  Python System Administratorlar uchun imkoniyatlari: os, subprocess, shutil va psutil kabi modullari bilan operatsion tizimning fayllarini boshqarish, jarayonlarni kuzatish va ularni avtomatlashtirish ancha oson va samarali hisoblanadi. Ansible va SaltStack vositalari orqali serverlarni boshqarish va avtomatlashtirish mumkin.

💻  Facebook: Tizim ishlash jarayonlarida serverlarni monitoring qilish va muammolarni avtomatik ravishda tuzatish uchun Python skriptlaridan foydalanadi.

Red Hat: Linux serverlarini boshqarish uchun Python asosidagi avtomatlashtirish vositalaridan keng foydalaniladi.

 

7. Desktop Application Development

ℹ️  Desktop Application - kompyuterlarda to'liq mustaqil ishlovchi dasturiy ta'minot yaratish jarayoni. Bu ilovalar foydalanuvchi interfeysi va o'ziga xos funksiyalar bilan ishlaydi.

📊  Stack Overflow Survey'ga ko'ra, desktop ilovalarni ishlab chiqarishda Pythonning foydalanish ko'rsatkichi so'nggi yillarda 30% dan oshdi. Bu yunalishda yetakchilar Java va C++ bo’lishiga qaramasdan Python ham bozorda o’z o’rnini topayabdi.

🐍  Python Desktop Application Development imkoniyatlari: Tkinter, PyQt, Kivy, va wxPython kabi kutubxonalar mavjud. Ushbu kutubxonalar grafik interfeys yaratishga imkon beradi. Tkinter - eng keng tarqalgan, sodda va samarali vosita. PyQt va Kivy esa kengaytirilgan interfeys yaratish uchun juda mos keladi.

💻  Dropbox: Dastlab Python yordamida ishlab chiqilgan va hozir ham asosiy desktop versiyalari Python kutubxonalaridan foydalanadi.

BitTorrent: Torrent protokoli asosida ishlovchi dastur ham Python va wxPython asosida yaratilgan.

 

8. DevOps Automation

ℹ️  DevOps - dastur ishlab chiqish va IT jarayonlarini yo’lga quyish va avtomatlashtirish orqali tizimlarni boshqarish jarayonlarini osonlashtirish(G’alati so’zlar ko’payib ketdi Tizimlarni doimiy va xavfsiz ishlashini taminlash deyish mumkin soddaroq tarzda).

📊  Stack Overflow Developer Survey ma'lumotlariga ko'ra, Python DevOps avtomatlashtirishda 35% dan ortiq ishlatiladi. Python asosan Skriptlar yozishda, monitoring, loglarni qayta ishlash va kontainerlashda Asosiy til sifatida kirib kelmoqda.

🐍  Python DevOps Automation imkoniyatlari: Ansible, Fabric, SaltStack va Chef kabi vositalar serverlarni sozlash va ish jarayonlarini avtomatlashtirishda keng qo'llaniladi. Shuningdek, Docker va Kubernetes moslashtirishlarini ham Python yordamida amalga oshirish mumkin.

💻  Google: DevOps va tizim avtomatizatsiyasi uchun ko'plab Python asosidagi vositalarni qo'llaydi. Python, Google Cloud Platform (GCP) va boshqa ichki asboblarni yaratishda va boshqarishda ishlatiladi

Amazon Web Services: AWS Python yordamida bulutli xizmatlarni boshqarish va avtomatlashtirish uchun kengaytirilgan SDK'larni taqdim etadi. AWS CLI va Boto3 (Python kutubxonasi) Python dasturlash tilida yozilgan.

 

9. Robotics va Control Systems

ℹ️  Robototexnika va Control Systems - qurilmalarni harakatlantirish va ular bilan aloqa o'rnatish uchun dasturiy ta'minotlarni yaratish.

📊  Python asosida robototexnika bilan bog'liq repozitoriyalar(Dasturlar deyishimiz mumkin) GitHub'da 2023-yilda 30,000 dan ortiq repozitoriyani tashkil etdi. Robototexnika bo'yicha dunyodagi 50+ ta yetakchi universitetlardan 80% dan ortig'i dasturlash tili sifatida Pythonni tanlashgan.

🐍  Python Robotics va Control Systems imkoniyatlari: ROS, Pygame, OpenCV, PySerial: Pythonning ROS (Robot Operating System) bilan integratsiyasi robototexnika sohasida keng foydalaniladi. Boshqaruv tizimlari uchun Pygame, OpenCV, va PySerial kutubxonalari hambor. Pygame - 2D o’yinlar yaratishda, OpenCV - Identify yani tasvirlarni, inson yuzini yoki turli obyektlarni tanib oluvchi tizimlarida, PySerial esa mikroprotsessorlar bilan aloqa qilishda qo'llaniladi.

💻  NVIDIA: Python kutubxonalari (TensorFlow, PyTorch) orqali robototexnika va boshqaruv tizimlari uchun AI modellarini yaratish va qo'llash imkonini beradi.

Tesla: Avtomatik boshqaruv tizimlarida Python kutubxonalaridan foydalanib, boshqaruv algoritmlarini ishlab chiqadi.

 

10. Game Development

ℹ️  O'yinlar yaratish jarayoni grafik interfeys va murakkab mexanikani birlashtirishni o'z ichiga oladi.

📊  Aniq statistik malumotlarni topa olmadim bu yunalishda chunki bu yunalishda Dinazavr tillar C++, C#, Java yetakchi hisoblanadi Bu degani Pythonning ushbu sohadagi imkoniyatlar yo’q degani emas hosirgi kunda ham faol foydalanib kelinmoqda ammo kelachakda Game Developmentda AI(Suniy Intellekt) boshqaruviga oid qismlarga Python juda katta ta’sir ko’rsatishi taxmin qilinmoqda.

🐍  Python Game Development imkoniyatlari: Pygame - o'yin mexanikasi va grafik interfeys yaratish uchun juda qulay. Panda3D va PyOpenGL kabi vositalar ham 3D o'yinlarni yaratishda qo'llaniladi.

💻  Battlefield 2 - bu harbiy taktika o'yini. Python o'yinning server tomonidagi modifikatsiyalar va sozlamalar uchun ishlatilgan.

Baba Is You - bu muammoni yechish o'yini bo'lib, Python o'yin prototiplarida ishlatilgan.

 

       Bu maqola (agar maqola deb bo’lsa maqolacha deymiz) yordamida Pythonning turli sohalardagi imkoniyatlari haqida sizlarda tushuncha hosil qila olgan bo’lsam men maqsadimga erishdim. IT olamida yuqorida keltirilgan 10 ta yo’nalishdan birortasini tanlasangiz bu sizga boshlang’ich va universal yo’l vazifasini o’tay oladi. Albatta bitta yo’nalishda yuqori darajaga erishish uchun birgina texnologiya yetmaydi, har bir texnologiyaning ham ustunlik va kamchiliklari mavjud lekin sizning birinchi ishingizni boshlash uchun Python katta yordam beradi. Yana bir gap Ustoz Oogway Po(panda) ga aytgan o’sha sirli masalli bu Pyhton edi😀🤭.

 

note: Maqolani yozishda AI texnologiyalari yordamidan ham foydalanildi ammo umumiy malumotlar bir necha saytlardan olingan holda tayyorlangan, Misol sifatida keltirilgan dasturlar haqidagi malumotlar 90% i tekshirib chiqilgan. Statistik malumotlar ham bir necha statistik malumotlarni taqdim etuvchi platformalardan olib umumiylashtirildi.

 

Agar maqolani o'qib ketgizgan vaqtingiz uchun achinmagan bo'lsangiz xursandman!

09
Sentabr
  • 1
  • 0
Image

yorkulov

Python: Har bir sohada muvaffaqiyatning sirli tarkibiy qismi. I

 

    Python dasturlash tili so'nggi 4 yil ichida turli xil dunyo bo'ylab o'tkaziladigan so'rovnomalarda va yirik hamjamiyatlar statistik malumotlarida asosan 1-3 o'rinlarni egallab kelmoqda.  Tiobe Index statistik malumotlari ham shuni ko'rsatmoqda:

 

 

    Pythonni tarixi yoki qanday dasturlash tili ekanligi haqida to’xtalib o’tmoqchi emasman bu haqda malumotlar yetarlicha ko’p. Bugun Python nega bu darajada ommalishib kelganligini asosiy sabablaridan birini ko’rib chiqamiz. Bu sizning Pythonni nega o’rganishim kerak degan savolingizga javob bo’la oladi deb o’ylayman.

    Maqolamiz nomidan ham ko’rinib turganidek bugun python dasturlash tili keng qo’llaniladigan va keng qo’llanila boshlagan sohalar haqida malumot berib o’taman. Bularni haqiqiy misollarlar bilan yetkazib berishga harakat qilaman.

 

Avvalo bugun rivojlanishida python o’z tasirini o’tkazayotgan bir necha yo'nalishlar haqida aytib o’taman:

note: Sohaga oid terminalarni tarjima qilishni istamadim

  • Data Science va Machine Learning

  • Web Development

  • Automation

  • Scientific Computing

  • Cyber Security

  • System Administrator

  • Desktop Application Development

  • DevOps Automation

  • Robotics va Control Systems

  • Game Development

 

note: Maqoladan asosiy maqsad yuqoridagi sohalar haqida to'liq malumot berish emas aksincha Pyhton bilan bog'liq holatlarini yoritishga harakat qilaman.

 

  1. 1. Data Science va Machine Learning:
    1. ℹ️  Har ikkala soha ham statistik malumotlar va algoritmlarga tayangan holda qaror qabul qilish asosida ishlaydi.

      📊  Stack Overflow Survey, Kaggle va Tiobe Indexning 2023 yilgi statistik malumotlariga ko’ra taxminan 60% foydalanuvchilar Data Science va Machine Learning uchun Pythondan foydalanadi.

      🐍  Pythonning Data Science uchun imkoniyatlari: Pandas, NumPy, SciPy, Matplotlib, scaborn kabi kutubxonalari Malumotlarni oson qayta ishlash, tahlil qilish, ko’p o’lchamli massivlar bilan ishlash, statistik tahlillar, Grafik va diagrammalar yartishda juda samarali hisoblanadi. Jupyter Notebooks natijalarni vizualizatsiya qilish uchun interaktiv muhit imkonini beradi. 

      💻  Netflix, Spotify - ushbu loyihalarda foydalanilayotgan malumotlar va statistika yordamida foydalanuvchilar uchun tafsiyalar va trendlarni aniqlash uchun ishlatilgan.

      🐍  Pyhtonning Machine Learning imkoniyatlariga to’xtalsak Scikit-Learn, TensorFlow, Keras, PyTorch, XGBoost va LightGBM kutubxonalari turli malumot o’rganish algoritmlari qo’llab quvvatlaydi, jumladan regressiya, tasnifash, klasterlash va boshqalar. Ushbu kutubxonalar Neyron tarmoqlarini oson yaratish va o’rganish uchun ham juda foydali hisoblanadi.

      💻  OpenAI GPT - modellarida TensorFlow , PyTorch kabi python kutubxonalari malumotlarni qayta ishlash va tafsiyalarni yaratish uchun ishlatilgan.

      IBM Watson - Data Machine Learning va suniy intellekt modellarini yaratishda Python kutubxonalaridan keng foydalanadi.  

       

  2. 2. Web Development
    1. ℹ️  Bu internet orqali ishlatiladigan Web-saytlar yaratish jarayonidir. Bu yo'nalishda Web-serverlar, malumotlar bazasi integratsiyasi kabi qismlarda python keng imkoniyatlarni taklif etadi.

      📊  Stack Overflow Survey, Tiobe Index, GitHub Octoverse Report kabi yirik platmormalarning statistik malumotlariga ko’z tashlasak Oxirgi yillarda Python web-ilovlar yaratuvchi 30% dasturchilar tomonidan tanlangan til va bu ko'rsatgichlar har yili o’sib bormoqda. Daily saytini malumotlariga ko’ra "Top 10 Backend Frameworks 2024" da       Django 1 - o’rinda keltirilgan. Bunda takidlanishicha unumdorlik, foydalanish qulayligi, hamjamiyat yordami, masshtablilik va xavfsizlik xususiyatlariga inobatga olingan. Pythonning mashhurligi so’ngi 5 yil ichida JavaScript, PHP, va Ruby kabi boshqa dasturlash tillari bilan solishtirganda sezilarli darajada oshdi.

      🐍  Python Web Development imkoniyatlari: dunyo dasturchilari ichida eng mashhur bo’lgan 2 ta framework Flask va Django pythonga tegishli. Django yuqori darajadagi Web-framework hisoblanadi yana bir qator standart funksiyalarni (admin paneli, authntication…) o’z ichiga oladi. Flask yengil va moslashuvchan framework sifatida tanilgan. Flask kichik va kengayuvchan loyihalar uchun ajoyib tanlovdir.

      Yana bir Veb-developmentdagi Python texnologiyasi bu FastAPI, Bu asosan RESTful API lar yaratishda keng qo’llaniladi.

      💻  Instagram - Django framevorkidan foydalanilgan holda yaratilgan bo'lib ushbu platforma katta hajmdagi foydalanuvchilarga xizmat ko’rsatishda Djangoning imkoniyatlaridan foydalanadi.

      Reddit - dastlab Python yordamida ishlab chiqilgan va hali ham ko’plab Pyhton kutubxonalaridan foydalanib kelmoqda.

       

  3. 3. Automation
    1. ℹ️  Automation - jarayonlarni va vazifalarni avtomatik ravishda bajarish uchun dasturiy ta’minot va uskunalarni ishlash jarayonini avtomatlashtirish.

      📊  Stack Overflow Survey, Tiobe Index, Github Octoverse Report statistik malumotlariga ko’ra 2020-2021 yillarda Pyhton avtomatizatsiyada 40%-45% tashkil etgan bo’lsa. Keyingi yillarda jumladan 2024 yilda LinkedIn va Lambdatest “Top 10 Programming Languages For Automation” bo’yicha Python 1 o’rinda qayd etilgan.

      🐍  Python Automation imkoniyatlari: Automation uchun Pythonda Selenium, BeautifulSoup, Scapy, Pandas, NumPy, Cerely kabi texnologiyalar mavjud. Selenium Web-saytlarni avtomatlashtirish va test qilish uchun keng qo’llaniladi. BeautifulSoup va Scapy Web-saytlardan malumotlarni yig’ish uchun ishlatiladi. Pandas va NumPy Malumotlarni qayta ishlash va analiz qilish uchun foydalaniladi. Celery Asinxron vazifalarni bajarish qo’llaniladi.

      💻  Googlening ko’plab ichki tizimlari Pyhton yordamida malumotlarni qayta ishlash va avtomatizatsiya jarayonlarini boshqarishda foydalanadi.

      NASA ham bu borada avomatizatsiya va malumotlarni qayta ishlash, Kosmik missialar uchun malumotlarni tahlil qilishda Python foydalanmoqda.

       

  4. 4. Scientific Computing
    1. ℹ️  Scientific Computing - ilmiy hisoblash, hisoblash usullari va kompyuter texnologiyalaridan foydalanib, ilmiy muhandislik masalalarini hal qilish.

      📊  Stack Overflow Survey, Tiobe Index, Github Octoverse hisobotlariga ko’ra Pyhton ilmiy hisoblash uchun eng mashxur tillardan biri sifatida ko’rsatilgan. 2021 yilda Python ilmiy hisoblash uchun dasturchilar tomonidan ishlatiladigan tillar orasida eng yuqori o’rinni egallagan. Hozirgi kunda ham birinchi o’rinni qayd etib turibdi.

      🐍  Python Scientific Computing imkoniyatlari: Bu yo'nalishda ham Pythonda NumPy, SciPy, SymPy, Matplotlib, Pandas kutubxonalari va Jupyter Notebooks interaktiv muhiti mavjud. NumPy yirik o’lchamli massivlar bilan ishlashda ilg’or texnologiya, SciPy ilmiy muhandislik masalalari uchun qo’shimcha imkoniyatlar masalan: optimizatsiya, interpolatsiya va h.k. SymPy simvolik hisoblashlar uchun qulay kutubxona. Matplotlib grafik va diagrammalar yordamida vizualizatsiya qilishda keng qo’llaniladi.

      💻  Large Hadron Collider: CERNning LHC loyihasida Pyhon ilmiy hisoblash uchun asosiy dasurlash tillaridan biri sifatida ishlatiladi. Pyhton yordamida malumotlar tahlili, tajribalarni simulatsiya qilish va natijalarni vizualizatsiya qilish amalga oshiriladi.

      NASA: Ilmiy hisoblashlar masalan orbital simulatsiyalar va kosmik tadqiqotlarda Pythonning yuqoridagi imkoniyatlaridan foydalanadi.

       

  5. 5. CyberSecurity
    1. ℹ️  CyberSecurity(Kiberxavfsizlik) - Dasturlarning, tizimlarning va malumotlarning xavfsizligini taminlash, ularni xakerlik hujumlari va zararli dasturlardan himoya qilish uchun zarur choralarni ko’rishni o’z ichiga oladi.

      📊  Stack Overflow Developer Survey, Github Octoverse Report, Tiobe Index kabi manbalarda Python 2023 yilda taxminan 50% dasturchilar tomonidan Cybersecurity uchun mos til deb topilgan. LinkedIn Skills Report (2022-2023) LinkedIn’da Cybersecurity va Python ko’nikmalarini ko’rsatgan mutaxassislar soni 37%ga o’sganini takidlamoqda.

      🐍  Python Cybersecurity imkoniyatlar: Cybersecurityda Pythonng  Scapy, PyCrypto, Paramiko, Nmap, Requests kabi kutubxonalari muhim ahamyatga ega. Scapy tarmoq paketlarini analiz qilish va manipulatsiya qilish uchun foydalaniladi. PyCrypto Kirptografik operatsiyalarni amalga oshirish uchun qo’llaniladi. Malumotlarni shifrlash, xavfsiz aloqa kanallarini yaratishda ham keng qamrovli. Paramiko SSH orqali masofaviy serverlar bilan xavfsiz aloqa qilish uchun ishlatiladi. Nmap Tarmoqni skanerlash va xavfsizlik tahlillarida Python bilan integratsiya qilish va maxsus skanerlash skriptlarini yaratish oson. Requests Web-ilovalar va API’lar bilan ishlashda foydalaniladi. Bu kutubxona HTTP so’rovlarini yuborish va ularga javoblarni tahlil qilish uchun juda qulay.

      💻  Metasploit Framework - Cybersecurity mutaxassislari uchun eksplutatsiya va pentesting vositasi bo’lib , Python yordamida qo’shimcha modular va skriptlar yaratish imkoniyatini mavjud. 

      Malvare analysis Tools - Cybersecurityda zararli dasturlarni tahlil qilish uchun yaratilgan ko’plab vositalar Pythonda yozilgan va yozilmoqda.

 

Ikkinchi qism ham tez kunda saytga joylanadi.

Agar maqolani o'qib ketgizgan vaqtingiz uchun achinmagan bo'lsangiz xursandman!

01
Sentabr
  • 1
  • 1